Uprawnienia montera rusztowań
Już starożytni Grecy, Egipcjanie, Chińczycy i Nubijczycy korzystali z różnych konstrukcji umożliwiających wznoszenie budowli. Obecnie do budowy i remontów obiektów stosuje się odpowiednie rozwiązania nośne, wolnostojące i przyścienne, które znacząco ułatwiają przebieg tych prac. Rusztowanie budowlane to konstrukcja tymczasowa, pozwalająca na wykonywanie prac na wysokości. Zbudowana jest z poziomych i pionowych słupów, na których układane są odpowiednie pomosty. Obecnie rusztowania najczęściej powstają z metalu, a nieco rzadziej z drewna.
Rodzaje rusztowań budowlanych
Budowa rusztowania powinna być zgodna z obowiązującymi normami i przepisami, które dają gwarancję bezpieczeństwa wszystkich pracowników. Jednym z najpopularniejszych rodzajów tego typu konstrukcji są rusztowania warszawskie, wykorzystywane m.in. w pracach tynkarskich i konserwatorskich. Składają się na nie nieduże elementy, zbudowane z pionowych rur połączonych cieńszymi. Prosta budowa przyczynia się do szybkiego i łatwego montażu, ze względu na brak konieczności stosowania śrub. Innym rodzajem są rusztowania rurowo-złączkowe, które składają się ze salowych rur oraz złączy krzyżowych, obrotowych lub wzdłużnych, płyt pomostowych, podstawek czy drabinek przystawnych. W tym przypadku sposób łączenia jest bardziej pracochłonny, ale przy tym wyjątkowo uniwersalny. Rusztowania ramowe powstają natomiast z płaskich prefabrykatów, mocowanych poziomo i ukośnie przy użyciu odpowiednich uchwytów. Do ich zalet należy szybki montaż i demontaż, a także duże bezpieczeństwo pracy. Takie konstrukcje sprawdzają się w przypadku konieczności zmodyfikowania szerokości pomostów, bądź też zastąpienia szerszych ram węższymi. Wyróżnić można także rusztowanie systemowe, zbudowane z modułów z łączeniami rygli i stężeń w stałych punktach. Ich odpowiednie rozstawienie pozwala na zastosowanie nawet w przypadku bardzo skomplikowanych obiektów, np. wymagających konserwacji wewnętrznej instalacji.
Uprawnienia do montażu rusztowań
Osoby pracujące bezpośrednio przy montowaniu tego typu konstrukcji powinny dysponować odpowiednimi uprawnieniami montażysty rusztowań. Wymagań tych nie muszą natomiast posiadać pracownicy, którzy odpowiadają jedynie za podawanie i odbieranie poszczególnych elementów oraz przygotowanie terenu. Uprawnienia montera rusztowań wydawane są przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego. Przed ich uzyskaniem konieczne jest odbycie odpowiedniego szkolenia, organizowanego przez upoważnione do tego jednostki. Kurs na rusztowania kończy się egzaminem przed Komisją Egzaminacyjną, powołaną bezpośrednio przez Instytut. Test ma postać dwuetapową, ponieważ obejmuje część teoretyczną oraz praktyczną. Uzyskanie pozytywnego wyniku kwalifikuje uczestnika do otrzymania Książki operatora maszyn roboczych, zwanej też książeczką montera rusztowań. Każdy uczestnik kursu musi mieć ukończone 18 lat, a także posiadać przynajmniej podstawowe wykształcenie. Konieczne jest również dostarczenie aktualnego zaświadczenia lekarskiego, potwierdzającego możliwość pracowania na wysokości powyżej 3 metrów. Uprawnienia montera rusztowań wydawane są bezterminowo, jednak można je utracić – np. w sytuacji, gdy pracownik zajmuje się montażem konstrukcji w stanie wskazującym na spożycie alkoholu.
Praca na rusztowaniach
Prace na rusztowaniach zawsze powinny być wykonywane w profesjonalny sposób, aby ograniczyć narażenie osób korzystających z takiej konstrukcji na niebezpieczeństwo. Niezbędne jest objęcie każdego rusztowania nadzorem technicznym, czym powinny się zając wyłącznie specjaliści posiadający odpowiednie kwalifikacje. Przeznaczenie konstrukcji musi być zapisane w dzienniku budowy, wypełnianym przez kierownika. Jeżeli rusztowanie murarskie rozstawione jest na drodze lub przy chodniku, niezbędne okazuje się zastosowanie odpowiedniego daszka ochronnego oraz nachylenie go w kierunku konstrukcji. Nie bez znaczenia pozostaje również nośność podłoża, które nie powinno znajdować się na podmokłym gruncie. Praca na rusztowaniach odbywa się na dużych wysokościach, co wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wypadku. Monterzy mogą ulec obrażeniom w wyniku upadku, a także podczas przenoszenia ciężkich elementów konstrukcyjnych czy korzystania z narzędzi ręcznych. Pracownicy narażeni są również na porażenie prądem elektrycznym, np. w przypadku kontaktu z nieodpowiednio zabezpieczonymi przewodami. Monter zwykle wykonuje pracę na zewnątrz budynku, dlatego musi zmagać się także z różnymi czynnikami atmosferycznymi – np. skrajnymi temperaturami, opadami, wiatrem i promieniowaniem UV.
